Lợi ích khó tin của KHẾ đối với sức khỏe

Vang danh nhiều vùng đất

Với người Việt Nam, khế như hình ảnh của quê hương bởi quá nhiều người thuộc câu thơ “quê hương là chùm khế ngọt”. Khế cũng gắn bó với người dân Việt bởi câu chuyện ăn khế trả vàng. Nhưng khế không chỉ là cây của Việt Nam, chúng có nguồn gốc từ Sri Lanka, được trồng ở rất nhiều nơi quanh khu vực Đông Nam Á, Ấn Độ, Ả rập, Brasil, Mỹ… 

Tại Mỹ chúng được gọi bằng tên Carambola hoặc star (cây sao vì quả có 5 múi, cắt thành miếng sẽ tạo hình giống ngôi sao). Nếu bạn tìm hiểu trên internet sẽ thấy rất nhiều bài viết trên các trang web của Mỹ, Ấn Độ ca ngợi lợi ích của khế với sức khỏe. Điều đó có thể cho thấy khế không rẻ tiền như chúng ta vẫn nghĩ. Người Mỹ xem khế là loại quả dinh dưỡng miền nhiệt đới

Từ thế kỷ 12, khế đã được phát hiện là có công dụng chữa bệnh bởi nhà triết gia, bác sỹ, nhà thông thái Ả Rập Abu’l  Walid Muhammad bin Ahmad Bin Rushd (được biết với tên tự châu Âu là Averrroes). Theo Rushd, khế có công dụng chữa viêm ngứa, viêm họng, ho, đau khớp, làm ra mồ hôi…

Nhiều tài liệu đến nay vẫn cho rằng chính Averroes là người đầu tiên phát hiện ra công dụng chữa bệnh của cây khế nên tên khoa học của loài cây này được đặt theo tên gọi của ông. Do đó tên khoa học của khế là Averrhoa carambola L.

Còn theo các sách Đông Y thì khế có tên thuốc là Ngũ liêm tử, có vị ngọt, tính bình, có công dụng giải nhiệt, lợi tiểu, giúp lành vết thương. Người ta có thể dùng quả, hoa, lá khế để trị bệnh. Dân gian Ấn Độ dùng quả khế hạ sốt, cầm máu. Kinh nghiệm của người Brasil lại dùng khế để lợi tiểu.

Một số bài thuốc từ khế

Chữa ho suyễn trẻ em: 20g lá khế, rửa sạch. Nấu nước 2 lần trong ngày, mỗi lần một bát con rồi uống.

Chữa ngộ độc nấm: Lấy lá khế 20g, lá hoặc quả đậu ván đỏ 20g, lá lốt 10g, giã nát, hòa với 200ml nước đun sôi, để nguội, chắt lấy nước uống. Có thể lấy lá khô (liều lượng bắng ½ lá tươi) sao qua cho thơm, sắc uống. Thêmđường cho thật ngọt. Lưu ý đây là cách chữa kinh nghiệm, chỉ nên áp dụng khi xa cơ sở y tế.

Chữa chứng ho khan, ho có đờm: Lấy hoa khế 12g, tẩm nước gừng rồi sao, cam thảo nam 12g, tía tô 8-12g. kinh giới 8-10g. Nấu với 750ml nước, sắc còn 300ml,chia 2 lần uống trước bữa ăn.

Chữa sốt cao, co giật ở trẻ em: Hoa khế 8g, hoa kim ngân 8g, lá dành dành 8g, nhọ nồi 8g, cam thảo 4g, bạc hà 4g, tán bột, mỗi lần uống 4g.

Chữa bí tiểu, đau tức bàng quang: Khế chua 7 quả, mỗi quả chỉ lấy 1/3 phía cuống. Nấu với 600ml nước, sắc còn nửa bát, uống lúc nóng. Đồng thời, lấy một quả khế và một củ tỏi giã nát đắp vào rốn.

Phụ nữ sau đẻ: Dùng nước sắc hỗn hợp quả khế 20g với vỏ cây hồng bì 30g, rể sử quân 20g.

Chống chỉ định khi dùng

Tuy khế có nhiều công dụng với sức khỏe nhưng thành phần của chúng lại rất giàu acid oxalic. Acid này khi vào cơ thể có thể kết hợp với calci nên tạo điều kiện cho việc hình thành sỏi tiết niệu. Do đó những người có vấn đề về thận như suy thận, sỏi thận thì nên tránh dùng nhiều khế.

Khế còn có đặc tính là ức chế men chuyển hóa cytochrome P450 nên sẽ làm tăng độc tính của một số thuốc điều trị bệnh. Do đó các bệnh nhân đang dùng thuốc hạ mỡ máu, thuốc trị bệnh tim, thuốc chống loạn nhịp tin, thuốc ức chế miễn dịch thì nên tránh ăn khế vào lúc uống thuốc.

Đoàn Hà

Theo tạp chí Sống Khỏe