Thông tin du lịch 20/9

Ngoài nhà thờ Đức Bà, bưu điện thành phố, Sài Gòn còn nhiều bảo tàng mang đậm kiến trúc Pháp được xây dựng từ thế kỷ trước. Đó là những công trình kiến trúc đặc sắc níu giữ bao bước chân du khách.

Bến Nhà Rồng hay Bảo tàng Hồ Chí Minh được xây dựng từ năm 1862 và hoàn tất trong hai năm với “nhiệm vụ” ban đầu là một thương cảng lớn của Sài Gòn. Cũng tại nơi đây, một sự kiện đặc biệt trong lịch sử Việt Nam đã diễn ra. Ngày 5/6/1911, người thanh niên mang tên Nguyễn Tất Thành đã theo con tàu Amiral Latouche Tréville tìm đường sang châu Âu, tìm đường cứu nước. Do đó, từ năm 1975 tòa thương cảng này được Chính phủ trùng tu lại và trở thành khu lưu niệm Hồ Chí Minh.

Hầu như toàn bộ kiến trúc xưa của tòa trụ sở thương cảng Nhà Rồng vẫn còn nguyên vẹn cho đến hiện tại, trở thành điểm tham quan nổi tiếng.

Dấu ấn kiến trúc Pháp ở Sài Gòn

Bảo tàng được xây theo lối kiến trúc “Đông Dương cách tân”, do kiến trúc sư người Pháp Delaval thiết kế. Lúc khởi xây vào năm 1926, công trình dự kiến làm Viện Triển lãm Lúa gạo (Musés du Riz), sau là Viện Triển lãm Kinh tế (Musés économique), nhưng cuối cùng lại quyết định làm Bảo tàng Blanchard de la Brosse vào tháng 11/1927. Tuy vậy, bảo tàng vẫn chưa mở ra cho dân chúng tham quan. Đến ngày 1/1/1929, chính quyền Nam Kỳ mới khánh thành Bảo tàng Blanchard de la Brosse và đón những lượt khách đầu tiên.

Trong quá khứ, bảo tàng đã có rất nhiều lần đổi tên nhưng chức năng vẫn không thay đổi: Gia Định Bảo tàng viện năm 1945, Viện bảo tàng Quốc gia Việt Nam năm 1956, Bảo tàng Lịch sử TP HCM năm 1979, và đổi thành Bảo tàng Lịch sử Việt Nam – Hồ Chí Minh vào năm 1987 cho đến nay.

Với lịch sử hơn 100 năm, đây là nơi lưu giữ, bảo quản và trưng bày cổ vật; là nơi học tập, nghiên cứu các di sản văn hóa. Tòa nhà còn là một minh chứng điển hình cho vẻ đẹp của kiến trúc mang phong cách Đông Dương tại Sài Gòn: sự kết hợp hài hòa giữa bản sắc văn hóa của Việt Nam và phong cách Tân cổ điển của Pháp.

Từng được xây cất ở nhiều vị trí khác nhau trong thành phố, khu vực chợ Bến Thành hiện tại được nhà thầu Pháp Brossard et Maupin khởi công xây dựng từ năm 1912 và đến cuối tháng 3/1914 thì hoàn tất. Theo ghi chép lại, lễ khánh thành chợ thời đó được diễn ra trong ba ngày 28, 29 và 30/3, với pháo hoa, xe bông và hơn 100.000 người tham dự. Tuy cái tên chợ Bến Thành có từ thời kỳ đầu, nhưng trước 1975, người dân vẫn thường hay gọi là Chợ Mới hay chợ Sài Gòn.

Hoạt động từ năm 1914 đến nay, ngôi chợ là nơi mua sắm sầm uất, là điểm giao hòa giữa Sài Gòn xưa và nay, trở thành hình ảnh gắn bó với ký ức của nhiều người Sài Gòn. Ngày nay, chợ là điểm tham quan không thể bỏ qua đối với du khách lần đầu ghé Sài Gòn, đặc biệt là du khách ngoại quốc.

Trong quá khứ, bảo tàng là dinh thự của nhà tư sản người Hoa – Hứa Bổn Hòa. Tòa nhà được xây dựng theo lối kiến trúc Á Đông (Trung Quốc) và châu Âu (Pháp) dưới bàn tay tài hoa của thiết kế gia Rivera. Sau bản vẽ thiết kế đầu tiên năm 1929, công trình xây xong vào năm 1934.

Năm 1987, tòa nhà được lập thành Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM, nhưng vì thiếu hiện vật nên đến năm 1992 mới đi vào hoạt động. Qua gần một thế kỷ, công trình vẫn còn giữ nguyên những nét đặc trưng của lối kiến trúc xưa, còn được biết đến là tòa nhà có nhiều cửa sổ nhất ở Sài Gòn với 99 ô cửa.

Dấu ấn kiến trúc Pháp ở Sài Gòn

Được xây dựng từ năm 1898 đến 1909 do kiến trúc sư Femand Gardès thiết kế dựa theo những lầu chuông ở miền bắc nước Pháp, Trụ sở UBND TP HCM là một trong những công trình kiến trúc cổ kính nổi tiếng ở Sài Gòn hiện nay.

Thời Pháp thuộc, tòa nhà này có tên tiếng Pháp là Hôtel de ville hay Dinh xã Tây trong tiếng Việt. Dưới thời Việt Nam Cộng hòa, tòa nhà được gọi là Tòa đô chánh Sài Gòn, là địa điểm làm việc của các quan chức cấp cao và diễn ra các cuộc họp của chính quyền nội đô.

Từ sau 30/4/1975 đến nay, tòa nhà trở thành nơi làm việc của UBND TP HCM. Nằm ở trung tâm Sài Gòn và ngay đầu phố đi bộ Nguyễn Huệ, tòa nhà cũng trở thành một trong những biểu tượng mang nét riêng của thành phố trong mắt du khách.